گفتوگوی اختصاصی با استاد حسین علیزاده

بسیار شادمانم که بهفاصلهی یک ماه از انتشار گفتوگوی اختصاصیمان با همایون شجریان، این بار گفتوگوی اختصاصی دیگری با استاد حسین علیزاده را تقدیم حضور خوانندگان وبلاگ میکنیم. پیش از هر چیز، از یار و همراه دیرین وبلاگ، خانم ندا حبیبی سپاسگزارم که این وبلاگ را قابل و لایق دانستند و متن کامل گفتوگویشان با جناب علیزاده را برای ما فرستادند.
در اینجا لازم است دو نکته را ذکر کنم. اول اینکه، این گفتوگو در جریان سفر استاد حسین علیزاده به شهر مشهد، برای اجرای برنامهی دونوازی به همراه نوید افقه، در دانشگاه فردوسی مشهد، انجام شده است. و دوم اینکه، روزنامهی مرحوم «روزگار» در شمارهی ۱۶۱۲ (دوشنبه ۲۶ دیماه ۹۰) متن مصاحبه را با جرح و تعدیل، و حذف برخی قسمتهای آن در صفحات ۸ و ۹ منتشر کرده است. اما با توجه به اینکه خانم حبیبی این گفتوگو را بهطور مستقل انجام دادهاند و حق معنوی انتشار آن برای ایشان محفوظ است، تصمیم گرفتند متن کامل و بدون سانسور مصاحبه را بهطور اختصاصی از طریق این وبلاگ بازنشر کنند.
حسین علیزاده در این گفتوگو با کلام شیوا و چاشنی شوخطبعی همیشگیاش دربارهی موضوعات مختلفی از جمله بحث آموزش، تحول و نوآوری در موسیقی صحبت میکند. نظرش را دربارهی نسل جدید موسیقی ایران و آثار و ابداعات آنها بازگو میکند. از فضای روابط حاکم میان اساتید موسیقی به لزوم تشکیل گروه «دوستی» میرسد و از گسترش احتمالی آن با حضور اساتید شجریان، ناظری و لطفی سخن میگوید. و در نهایت سخنانی خواندنی دربارهی دوستِ از دسترفتهاش، زندهیاد پرویز مشکاتیان مطرح میکند.
| | | | | | | | | |
در زیر ۲۰جملهی برگزیدهی این گفتوگو را میخوانید. (بهقول دوست ادیبم، بیژن فرد: گزینگفتهها)
۱ مرکز حفظ و اشاعه به یک محفل خانوادگی تبدیل شده بود و اساتید و هنرجویان نسبت به هم احساس خویشاوندی داشتند.
۲ برخی فکر میکردند موسیقی ردیفی متعلق به مردههاست و دیگر دورهاش گذشته؛ ولی ما علاقه داشتیم.
۳ مدرک در موسیقی به هیچ دردی نمیخورد؛ مگر اینکه بخواهی کارمند وزارت ارشاد بشوی!
۴ برای آن عدهای که تصمیم میگیرند، موسیقی خوب و بد اصلاً فرقی نمیکند!
۵ صِرف ردیف حفظ کردن ارزشی ندارد؛ حتی آن مستخدمی که دم در آموزشگاه میایستد، اسامی تمام گوشههای ردیف را از حفظ است!
۶ هر چقدر ریشه را بهتر بشناسیم، در نوآوری موفقتریم. شما موقعی میتوانید حصارهایی را بشکنید که اول آن حصارها را بشناسید.
۷ سیستم آموزشی ما عقبافتاده و متعصب است. ما بهروش فرمانده و سرباز، موسیقی را آموزش میدهیم!
۸ نوآوریهای عامیانه صدمهی شدیدی به موسیقی وارد میکند.
۹ جنبههای هنری موسیقی تلفیقی که امروز در سرتاسر دنیا اجرا میشود، بسیار نازل است.
۱۰ «خوانندهسالاری» بزرگترین پسرفت موسیقی ایران است. حالا جوری شده که صرفاً به زور شعر و صدای خواننده، موسیقی به خورد مردم میرود.
۱۱ ما فرد ۳۲ساله داریم که اصلاً نمیداند تار چیست! مقصر اصلی رادیو و تلویزیون است.
۱۲ دوران برزخ گاهی اوقات مرا اذیت میکند. من فکر میکنم همگی ما الآن یک افسردگی دستهجمعی داریم.
۱۳ تغییر طبیعیست. شما سفری به ژاپن بکن؛ با چراغ قوه هم نمیتوانی یک نوازنده یا یک گروه موسیقی سنتی ژاپنی پیدا کنی!
۱۴ شیئی را که از زیر خاک درمیآورند، میگذارند در موزه. نمیگویند این ظرف دیگر قابل استفاده نیست پس میاندازیمش دور!
۱۵ موسیقی ایرانی رو به قهقرا رفته؛ چرا که فقط وسیلهی تبلیغ و تهییج بوده. هرجا که برای حکمرانی لازم نبوده، انداختندش سطل آشغال!
۱۶ متأسفانه ما اهالی موسیقی، فقط در مراسم ختم همکاران، همدیگر را میبینیم.
۱۷ همچنان بر این ایده پافشاری دارم و این صحنه را میبینم که من، شجریان، ناظری، لطفی و ... با هم برنامه اجرا کنیم.
۱۸ سازهای ایرانی دارای یک ظرفیت خاص هستند. این حُسن یا عیبشان نیست؛ ویژگیشان است.
۱۹ مشکاتیان نباید تمام تمرکز خود را روی همکاری با آقای شجریان میگذاشت.
۲۰ زندگی مثل موریانه آدم را میخورد؛ اگر ساکن باشی.
| | | | | | | | | |
بهمانند گفتوگوی پیشین با همایون شجریان، متن این مصاحبه را هم در قالب یک فایل پیدیاف در اختیار علاقهمندان قرار میدهم. این کتابچهی الکترونیکی ۷ صفحهای را بهگونهای صفحهبندی و آماده کردهام که بتوانید آن را بهصورت رنگی چاپ کنید و در آرشیو مجلات و روزنامههای خود نگاه دارید. تصمیم گرفتم سخن استاد شجریان را آویزهی گوش کنم و تاتیتاتیهای اولیهام در فن صفحهآرایی را به تقلید از الگویی شاخص انجام دهم. بنابراین، این گفتوگو را به تقلید از الگوی آراسته و پیراستهی ماهنامهی «تجربه» صفحهبندی کردم. در اینجا جا دارد نامی از جناب آقای آرش لاجورد هم ببرم که سلیقهی صفحهآراییاش را بسیار میپسندم. در پایان از آقایان فربد فضایلی جوان و علی چاشنیگیر که عکسهای زیبایشان زینتبخش صفحات مصاحبه است، سپاسگزارم.
دانــلــود
[لینک کمکی]
PDF File
۷ صفحه - ۸۸۷ کیلوبایت
برای مطالعهی این کتابچهی الکترونیکی به نرمافزار Adobe Reader نیاز دارید که جدیدترین نسخهی آن از اینجا قابل دریافت است.
وبلاگ همایون شجریان مصاحبه با خانم ندا حبیبی
| به نام خداوند جان و خرد و آگاهی